ضریب تأثیر مجلات حوزه تعلیم و تربیت: نقد و تحلیلی مستند

مجلات علمی شکل اولیه ارتباط رسمی در حوزه علم هستند. ضریب تأثیر ISI، یک شاخص کتاب‌شناختی است که متوسط نرخ ارجاع در یک مجله را اندازه می‌گیرد و به صورت گسترده‌ای برای سنجش کیفیت تولیدات علمی افراد، تیم‌های پژوهشی یا مؤسسات، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف این مقاله، معرفی ضریب تأثیر، آزمون محدودیت‌های اصلی در محاسبه آن، کاربردهای آن و ارائه تصویری از ضریب تأثیر مجلات تعلیم و تربیت در بازه زمانی 2005-2000 است. مسائل متعددی در ارتباط با محاسبه ضریب تأثیر وجود دارد که جدی‌ترین آنها مربوط به روایی و اثربخشی آن است. یافته‌ها بیانگر آن است که مجلات علوم تربیتی تحت شمول مجله گزارش‌های استنادات علمی، حدود 11 درصد مجلات فعال، ارجاع داده شده و علمی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین مجلات تعلیم و تربیت در ارزش‌های مطلق و در مقایسه با سایر حوزه‌های علوم اجتماعی به صورت نسبی دارای ضریب تأثیر پایینی می‌باشند. کاربرد و ضریب همبستگی فراکلاسی مبین آن است که مجلات متعلق به طبقه تعلیم و تربیت و تحقیقات آموزشی به صورت نسبی ضریب تأثیر باثباتی در 6 سال مورد آزمون را داشته‌اند. این در حالی است که موردی برای مجلات طبقه «تعلیم و تربیت استثنایی» مشاهده نشد. نتایج این تحقیق ما را به این تصمیم‌گیری هدایت می‌کند که استفاده از ضریب تأثیر برای ارزشیابی مجلات، مقالات و پژوهشگران باید با دقت همراه باشد.